Nieuw tramplan voor Antwerpen

JONGCD&V Antwerpen ziet geen verbetering in het nieuwe tramplan dat in februari 2022 werd voorgelegd aan de Antwerpse vervoerregioraad. Integendeel, het voorstel komt op een aantal zaken terug en lijkt zich te baseren op dezelfde falende recepten uit het verleden. Het resultaat? Op termijn meer van hetzelfde: te veel verzadiging, vertragingen en stilstand en bijgevolg evenveel frustraties. We vragen ons bovendien af hoe dit tramplan is afgestemd op de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. De geplande extra verdichting zal de vraag naar meer en beter openbaar vervoer alleen maar doen toenemen.”

Nochtans is het idee van de oefening wel welkom. Vlaams parlementslid Orry Van de Wauwer vindt de kritiek van andere oppositiepartijen dan ook niet gegrond: “De budgetneutraliteit is logisch. Elk van de vijftien vervoerregio’s in Vlaanderen krijgen de kans om het aanwezige openbaar vervoer binnen hun gemeentes mee uit te tekenen. Zo kunnen lokale besturen de lokale vragen en noden qua openbaar vervoer integreren. Maar dan moet dit een oefening zijn die rekening houdt met de aanwezige realiteit, extra chauffeurs en bussen kunnen niet zomaar tevoorschijn getoverd worden.” Ondanks de budgetneutraliteit, investeert de Vlaamse regering jaarlijks in de uitbreiding van het exploitatiebudget in de vervoerregio Antwerpen. Bijvoorbeeld om extra sporen in gebruik te nemen naar P&R’s of om de exploitatie van DeWaterbus uit te voeren.

Naast dit verhoogde exploitatiebudget wordt er ook sterk geïnvesteerd in de infrastructuur van het Antwerpse openbaar vervoer. Hier worden jaarlijks voor miljoenen euro’s vernieuwingswerken uitgevoerd aan sporen en bovenleidingen. Recent werd bijna 300 miljoen euro geïnvesteerd in de aankoop van de nieuwste generatie tramstellen. “Als er wordt gezegd dat ons openbaar vervoer niet kan verbeterd worden omdat er geen geld in wordt geïnvesteerd, dan wordt er niet naar de feiten gekeken. Maar het tramplan veranderen zonder dat aan alle randvoorwaarden is voldaan, dat brengt ons ook ergens. Investeer eerste volle bak in verbeterde randvoorwaarden als doorstroming, kwalitatieve perrons en grotere voertuigen. Pas daarna kunnen we kijken naar een nieuw openbaar vervoerssysteem, waarin we mensen vragen om over te stappen.

Zie ook berichtgeving in Het Nieuwsblad

Op zoek naar een nieuw mobiliteitsevenwicht

De keuze is voor CD&V al langer duidelijk: het openbaar vervoer in Antwerpen moet toegankelijker, sneller, stipter en frequenter. “Antwerpen heeft echt een nieuw mobiliteitsevenwicht nodig. We gaan voor een leefbare stad mét vlot en veilig verkeer” zegt jong gemeenteraadslid Sam Voeten. “Dat is geen onmogelijke uitdaging als de randvoorwaarden voldaan zijn. Maar net daar knelt het schoentje. Modern openbaar vervoer moet inderdaad afstappen van de oude bestaande maar inadequate dienstregelingen. Om tot een efficiënte regeling te komen moet er altijd naar het grotere plaatje worden gekeken. Vraaggerichtheid en verknoping moeten daarin centraal staan”. Voeten vervolgt: “Maar ook de aanpak baart ons zorgen. Nog voordat de Antwerpse vervoersregio of de gemeenteraad het onder ogen kregen, lag er al een nieuwe versie van het Antwerps tramplan op de straatstenen, zo eindigt elke goede intentie natuurlijk snel in de goot.”

Voeten snapt de volharding ook niet om telkens te focussen op de kernstad en alle lijnen altijd weer door het verzadigde punt Astrid-Opera-Diamant te sturen. Door te blijven kiezen voor dergelijke lijnen wordt telkens weer de bereikbaarheid van de districten en met name de uithoeken van de stad afgebouwd. “Een van de grootste knelpunten is de slechte verbinding tussen districten. We vragen ons echt af hoe de schepen deze transversale verbindingen denkt op te lossen. We vragen al jaren voor een tram die rond de stad rijdt, waarom niet langs de Singel? Deze ambitie staat zelfs in het eigen bestuursakkoord van deze coalitie, maar waar is geen enkele stap terug te vinden naar dergelijke broodnodige verbinding. We missen ook hier absoluut de bredere kijk op het openbaar net en aanknopingspunten met onder meer busverbindingen.”

Gebrek aan gedurfde keuzes in het tramplan

CD&V vindt dat beleidsmakers soms moedige, maar gedurfde keuzes moeten maken om bestaande patstellingen te doorbreken. Voorzitter JONGCD&V Antwerpen en CD&V-mobiliteitsexpert Pieter De Cock ziet een stap terug in dit voorstel, tegenover het eerder afgeschoten tramplan van februari 2020. “De premetrotunnels onder de stad zijn verzadigd, er worden te veel trams door gepropt waar ze in elkaars weg staan. Een gedurfde keuze zou zijn om het aantal lijnen te beperken, maar zo wel een robuust en dragend netwerk te creëren. Hiermee ben je zeker dat je tram stipt is en om de paar minuten rijdt. Eén overstap brengt je overal in de stad. Dat is geen populaire keuze maar wel de enige die ons vervoersmodel zal verbeteren. Je kan niet voor iedereen zijn/haar deur een rechtstreekse tram leggen naar eender waar in het stad, en dan nog verwachten dat deze stipt en frequent rijdt. Dat is een utopie.

Volgens De Cock was in het eerste voorstel voor tramplan hier wel een aanzet toe aanwezig, maar is deze ambitie verdwenen in het voorliggend tramplan. “Als de ambitie voor overstapmodel dan toch verdwenen is, kan je evengoed de huidige dienstregeling verder zetten. Enkel wat morrelen in de marge, door eindjes van lijnen los te maken en elders te verknopen, dat gaat ons er echt niet brengen. In tegendeel! Door deze oefening verbetert er weinig voor de meeste mensen, maar voor heel wat delen van de stad wordt het slechter. Linkeroever verliest de helft van haar verbindingen en ook Merksem met de drukste tramlijn van heel het stad deelt in de klappen.

Luister hier naar de visie van Orry Van de Wauwer tijdens het debat over het tramplan op ATV Wakker op Zondag van 20 februari 2022.

Geef een reactie